Ας μιλήσουμε λίγο για το Αντρικό φύλο

 

Σχεδόν από πάντα, για κάποιον δικό μου λόγο, σιχαινόμουν να μας διαχωρίζω σε άντρες και γυναίκες. Πάντα απέναντί μου έχω κυρίως την εικόνα του ανθρώπου, εκεί στέκομαι, παρά του τι φύλο είναι. Ίσως και αυτός ο δικός μου προσωπικός παράγοντας είναι βοηθητικός και μέσω της δουλειάς μου, να καταλαβαίνω πως, οι άντρες και μιλάνε, ανοίγονται, αλλάζουν, αρκεί να βρεθεί, να τους δοθεί αυτός ο χώρος. Για αυτό και αποφάσισα να γράψω για αυτούς, με όσα έχω ανακαλύψει τόσο από την επαγγελματική επαφή μαζί τους αλλά και μελετώντας την βιβλιογραφία που μιλά για τον εσωτερικό κόσμο των αντρών. Με αυτόν τον τρόπο ίσως προσκαλέσω τις γυναίκες να μάθουν, να καταλάβουν τι μπορεί να συμβαίνει μέσα τους και ίσως βρουν εξηγήσεις για κάποιες συμπεριφορές τους. Παράλληλα όμως, ίσως δουν πόσα κοινά μπορεί να νιώθουν μαζί τους. Προσκαλώ όμως και τους άντρες, μήπως δουν κάτι γνώριμο που μπορεί να μην είχαν λόγια να το περιγράψουν, να ανακαλύψουν πως δεν είναι μόνοι σε όλο αυτό που αισθάνονται και να σπάσουν, όσοι επιθυμούν, την συναισθηματική τους απομόνωση.

Γιατί είναι τόσο δύσκολο λοιπόν για τους άντρες να μιλούν για τα συναισθήματά τους;

Το πρώτο βασικό εμπόδιο είναι η ντροπή. Τα αγόρια δεν κλαίνε!! όσο και αν αυτή πρόταση ακούγετε απλή, μέσω αυτής της «εντολής» βαθιά χαραγμένης στο dna τους, δεν τους επιτρέπεται να εκφράσουν όποιο συναίσθημα βιώνουν εκείνη τη στιγμή, καθώς τους ανάγκασαν από πολύ νωρίς να το πνίξουν, να το εξαφανίσουν. Παράλληλα όμως τους πρόσθεσαν και ένα ακόμη. Την ντροπή! Είναι ντροπή να κλαις, άρα είναι ντροπή να νιώθεις! Όταν λοιπόν νιώθουν κάτι, εκτός του ότι δεν μπορούν να το εκφράσουν παράλληλα βγαίνει και η ντροπή που το νιώθουν. Πώς όλο αυτό μπορεί να μεταφερθεί στις σχέσεις τους; Αυτή η ντροπή, αυτή η αίσθηση ανεπάρκειας που νιώθουν την μεταθέτουν ζητώντας από τ@ν σύντροφό τους να είναι τέλει@. Το κάνουν κρίνοντας ίσως την εμφάνιση, τους τρόπους, τις γνώσεις, την επαγγελματική τους πορεία.  Μέσω τ@ λάμψης, ικανότητας, επιτυχίας τ@ς συντρόφου του, ο άντρας νιώθει έστω και για λίγα λεπτά περισσότερος σημαντικός.

Το δεύτερο εμπόδιο είναι ακόμη πιο βαθύ και είναι η απουσία γνώσης των συναισθημάτων τους . Δεν ξέρω τι νιώθω! (γιατί κανείς δεν μπήκε εξ αρχής στη διαδικασία να με αφήσει να το μάθω, προσθέτω εγώ). Θυμάμαι την έκπληξη και την απορία ενός θεραπευόμενού μου στην ερώτηση «πώς ένιωσες ακούγοντας κάτι τέτοιο;». Νόμιζε πως ξαφνικά τον ρωτούσα κάτι στα γερμανικά (μου το έχει πει ακριβώς έτσι, δεν καταλάβαινε τι σημαίνει αυτό). Αντίστοιχα λοιπόν στις σχέσεις τους έχουν την τάση για να κρατάνε σε απόσταση αυτό που νιώθουν, να λειτουργούν με το νοητικό τους τμήμα.

Η επόμενη δυσκολία είναι πως η αξία του εξαρτάται – ορίζεται από την καριέρα του. Είμαι η κολώνα του σπιτιού. Κουβαλά στις πλάτες του συνειδητά ή ασυνείδητα την υποχρέωση να κυνηγά, να προσέχει, να είναι υπεύθυνος για την οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του. Θυσιάζει, μην αναγνωρίζοντάς κάποιες βασικές του ανάγκες, μιας που τέτοια συναισθήματα είναι απειλητικά για τα θεμέλια του ανδρισμού του. Για να ξεπεράσει λοιπόν αυτήν την απειλή επιλέγει να κρατά μια πιο «αντρική» στάση!

Ένα τέταρτο εμπόδιο είναι ο εγωκεντρισμός που πηγάζει από την ανασφάλειά του ως πρόσωπο. Κοίτα με, άκουσέ με, νιώσε με, θαύμασέ με! Και εμείς οι γυναίκες κουβαλάμε αυτόν τον ναρκισσισμό αλλά συχνά αυτός καθρεφτίζεται στο ενδιαφέρον της κοινωνίας για την εξωτερική μας εικόνα, την αισθητική μας, την ομορφιά μας. Στον άντρα, αυτός, έχει σχέση με την δύναμή του, την εξουσία, την επιτυχία! Για να νιώθει καλά με τον εαυτό του θα πρέπει να έχει την απόδειξη πως τα έχει καταφέρει επαγγελματικά και το χρήμα είναι μια καλή απόδειξη για την αξία του ως πρόσωπο.

Η επιθετικότητα είναι το αμέσως επόμενο εμπόδιο που μπαίνει, για να διαχειριστεί το απειλητικό για εκείνον συναίσθημα του. Εγώ είμαι το αφεντικό εδώ! Ακούω τις γυναίκες αλλά και ζευγάρια που έρχονται με αυτή τη δυσκολία. Είναι αυτή η ισχύς που έχει ο θυμωμένος, συχνά επικριτικός και γεμάτος εκρήξεις άντρας σε σχέση με την πληγωμένη, αδύναμη, φοβισμένη γυναίκα. Που βοηθά τον άντρα αυτή η επιθετικότητα; Καταρχάς να φοβίσει την σύντροφό του, να παραβιάσει τον ψυχικό και σωματικό της χώρο για να τον «κατακτήσει» αλλά και να δημιουργήσει την ασφάλεια της απόστασης που χρειάζεται από αυτήν. Όπως προείπα υπάρχει μια τεράστια σύγκρουση μέσα του στην επιθυμία του να είναι ευαίσθητος αλλά και του φόβου του μήπως έτσι χάσει την αντρική του ταυτότητα.

Αυτό που άφησα για το τέλος είναι η σημασία του σεξ για τον άντρα. Θέλω σεξ τώρα! Θέλω σεξ συνέχεια! Το σεξ για τους άντρες είναι ο τρόπος που μπορούν επιτέλους να βγάλουν όλα τα συναισθήματά τους! Μην ξεχνάμε πως οι γονείς και κυρίως οι πατεράδες των αντρών, τους "έσπρωχναν" από πολύ μικρή ηλικία. Είναι το μόνο επιτρεπτό μέσο έκφρασης!! Μέσω αυτού λοιπόν επιτέλους μπορεί και εκφράζει όλα τα εσωτερικευμένα δικά του συναισθήματα, τις συγκρούσεις, τις ανάγκες του.

Οι προηγούμενες γενιές δυστυχώς μας έχουν γεμίσει με καλούπια, με πρέπει, με ρόλους που μας απομακρύνουν από την αλήθεια μας. Είμαστε όλοι άνθρωποι, έχουμε όπως αντιλαμβάνεστε τις ίδιες ανάγκες, τα ίδια θέλω, αντίστοιχα εμπόδια που όμως προέρχονται ΚΑΙ από τον ρόλο που πρέπει να υποστηρίξουμε.  Αν μπούμε στη διαδικασία να βγούμε από την οπτική του ρόλου του «φύλου» μας τότε θα ανακαλύψουμε πως μάλλον έχουμε πιο πολλά κοινά από ότι νομίζουμε. Ότι οι άντρες δεν είναι από τον Άρη, ούτε βέβαια είμαστε και εμείς από την Αφροδίτη! Και μάλλον μπορούμε να βρούμε τρόπους για να τους πλησιάσουμε και να τους αφήσουμε αντίστοιχα να μας πλησιάσουν, βαθιά και αληθινά!

Πώς να ακούμε χωρίς να δίνουμε συμβουλές

 

Το να ακούμε κάποιον χωρίς να του λέμε τι να κάνει μπορεί να είναι αρκετές φορές μια πολύ δύσκολη συνθήκη. Η εξάσκηση του να είμαστε ενεργετικοί ακροατές και παράλληλα να προσπαθούμε να κατανοήσουμε αυτό που αισθάνεται ο άλλος μπορεί να μας βοηθήσει να ακούμε. Όταν λοιπόν κάποιος μας μιλάει για τις προκλήσεις, τις δυσκολίες, τις σκέψεις του, υπάρχουν τρόποι να ακούμε χωρίς να λέμε τη γνώμη μας ή να δηλώνουμε τι θα κάναμε εμείς σε μια αντίστοιχη κατάσταση. Τις περισσότερες φορές εμείς οι άνθρωποι αναζητάμε απλά ένα ευγενικό, «ανοιχτό» αυτί, που θέλει και προσπαθεί να καταλάβει τον κόσμο μας. Να κάποιες βοηθητικές πρακτικές:

1. Ρωτάμε πρώτα αν θέλουν βοήθεια

Οι περισσότεροι άνθρωποι δυστυχώς, νιώθουμε κάποιον δικό μας εσωτερικό κίνδυνο στο να μοιραστούμε την ευάλωτη πλευρά μας. Έτσι, εάν κάποιος μοιραστεί κάτι μαζί μας και θέλουμε να κάνουμε κάτι γι’ αυτό, είναι πάντα καλύτερο να ρωτήσουμε από την αρχή  «Θέλεις απλώς να μιλήσεις ή θα ήθελες να ακούσεις και τις δικές μου σκέψεις;»

2. Ενεργητική ακρόαση

Εάν ακούμε για να καταλάβουμε αντί να ανταποκριθούμε, ασκούμε ενεργητική ακρόαση.  Το να είμαστε «εκεί», απαιτεί λοιπόν να προσέχουμε αυτό που λέει ο συνομιλητής μας, ακούγοντάς τον, χωρίς να σκεφτόμαστε τη δική μας απόκριση, ώστε να καταφέρουμε να εστιάσουμε σε αυτό που προσπαθεί να μας πει. Για να εξασκηθείτε στο να είστε καλύτερ@ ενεργ@ ακροατ@ μπορεί να βοηθηθείτε από μερικά tips:

1.            Εστίαση στον ομιλητή

2.            Ακούστε τι λέει ο ομιλητής - ακόμα κι αν δεν είναι αυτό που θέλετε να ακούσετε

3.            Χρησιμοποιήστε τα δικά σας λόγια για να παραφράσετε αυτό που τους ακούσατε να λένε

4.            Κάντε διευκρινιστικές ερωτήσεις εάν χρειάζεστε βοήθεια για την κατανόηση

5.            Αποφύγετε την κρίση

6.            Αποφύγετε να κάνετε υποθέσεις

7.            Μην διατυπώσετε απάντηση μέχρι να ακούσετε ολόκληρη τη σκέψη του

3. Επιβεβαιώνουμε τα συναισθήματά τους

Όταν κάποιος έχει τη διάθεση να μας ανοιχτεί και να μιλήσει για ό,τι τον απασχολεί, είναι σημαντικό να καταλάβει πως νιώσαμε αυτό που νιώθει. Εάν αυτό που νιώσαμε είναι γνήσιο, είναι βοηθητικό να το μοιραστούμε μαζί του. Μπορούμε για παράδειγμα να πούμε

1.            «Μπορώ να καταλάβω γιατί αυτό ήταν δύσκολο για σένα».

2.            «Θα ήμουν κι εγώ θυμωμέν@ αν μου συνέβαινε αυτό».

3.         «Δούλεψες πολύ σκληρά για να το πετύχεις όλο αυτό! Είμαι περήφαν@ για σένα».

Με αυτόν τον τρόπο ίσως αισθανθεί ο συνομιλητής μας πως τον ακούσαμε, τον νιώσαμε, τον καταλάβαμε.

4. Όχι κριτική

Από τις πολύ σημαντικές προσπάθειες που οφείλουμε να καταβάλουμε είναι να αποφύγουμε να κρίνουμε αυτό που λέει το άτομο που μοιράζεται με εμάς τις σκέψεις του.  Δεν θα βοηθήσει πουθενά όσο και εάν δεν συμφωνούμε, όσο περίεργο και ξένο από εμάς είναι αυτό, που μοιράζεται μαζί μας. Όσο κοντά και να είμαστε σε ανθρώπους, δεν ξέρουμε πολλά για τον κόσμο τους, για τον τρόπο που έχουν μεγαλώσει και τον τρόπο που έχουν μάθει να λειτουργούν. Δεν έχουμε το δικαίωμα λοιπόν να κρίνουμε το συναίσθημά τους όποιο και να είναι αυτό. Ίσως αυτές οι φράσεις να είναι βοηθητικές:

«δεν μπορώ να καταλάβω ακριβώς αυτό που νιώθεις, είναι για εμένα άγνωστο, αλλά θέλω να μου πεις περισσότερα για να καταλάβω τι σε έκανε να φτάσεις σε αυτό το σημείο..»

«μπορώ να φανταστώ την ένταση του θυμού σου για να φτάσεις σε αυτή την αντίδραση…»

«η αλήθεια είναι πως είμαστε δυο διαφορετικοί άνθρωποι, οπότε δεν ξέρω τι θα σε βοηθούσε, μπορώ όμως να σου πω, πώς εγώ είχα αντιδράσει σε μια παρόμοια συνθήκη, μήπως κάτι βρεις που σου ταιριάξει»

5. Να μπούμε στα παπούτσια τους

Το να μπορούμε να συναισθανθούμε τον συνομιλήτη μας έχει να κάνει με το να βάζουμε τον εαυτό μας στη θέση του άλλου ατόμου αντί να τον λυπόμαστε. Όταν καταλαβαίνουμε πραγματικά, πώς μπορεί να είναι μια κατάσταση για εκείνον, είναι ευκολότερο να δώσουμε τη στήριξη που ίσως χρειάζεται. Ένας μεγάλος μύθος που υπάρχει είναι, πως όταν κάποιος μοιράζεται το πρόβλημά του μαζί μας, πρέπει να του δώσουμε λύση. Αυτό πολλές φορές μας μπλοκάρει και μας δυσκολεύει να προσφέρουμε πραγματικά αυτό που χρειαζόμαστε και οι δύο πλευρές.

Όλοι μας αναζητούμε την επαφή, την σύνδεση, με τους φίλους , τους συντρόφους , τα παιδιά μας. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για όλους μας. Όπως είπα και στην αρχή, τις περισσότερες φορές εμείς οι άνθρωποι αναζητάμε απλά ένα ευγενικό, «ανοιχτό» αυτί, που θέλει και προσπαθεί να καταλάβει τον κόσμο μας.